Door Kai van de Wiel

Vandaag precies een week geleden stond de wielerwereld in brand. In het frame van een reservefiets van een Belgische veldrijdster werd door de UCI een motortje gevonden. Vanaf het moment dat het nieuws naar buiten kwam, barstte de bom. Twitter werd overladen met mensen die hun mening gaven, discussies ontstonden en conclusies werden (voorbarig) getrokken.

Bewust hebben wij onszelf stilgehouden. De feiten waren nog niet naar buiten, zijn dat nog steeds niet en zullen misschien ook wel nooit allemaal komen. Zonder volledigheid van feiten wordt het heel lastig een goed onderbouwde mening over deze situatie te hebben.

Laat ik voorop stellen dat wij uiteraard tegen elke vorm van vals spelen zijn. Wij prediken niet voor niets het nieuwe wielrennen waarin de schoonheid van de sport centraal staat. De schoonheid die zowel terugkomt in de mooie koersbeelden en splijtende demarrages als in de nieuwe, schone generatie renners die tracht zichzelf te ontworstelen aan het diepe en donkere verleden.

Vanuit deze visie keuren wij het dan uiteraard ook af dat fietsen motortjes bevatten en dat er elektromagnetische achterwielen worden gebruikt. Wielrennen moet bedreven worden met een sterk stel benen, een mentaal sterke kop, een goede ploeg, een flinke dosis talent en een klein beetje geluk.

Wat ik persoonlijk echter heel erg jammer vind aan de situatie die het afgelopen weekend en de afgelopen week ontstond, is dat er een soort heksenjacht ontstaat met als doel een schuldige aan te wijzen. Er moet blijkbaar één iemand zijn die schuldig is voor alles wat er is gebeurd. Dit is voor de media heel makkelijk op te schrijven of in beeld te brengen. De situatie moet vooral niet te ingewikkeld zijn zodat het publiek duidelijk heeft “wat er is gebeurd”…

Het meisje in kwestie waarvan ik de naam bewust niet ga noemen, omdat dit totaal niet relevant is, werd tot mijn stomme verbazing direct buiten gezet door de nationale Belgische wielerploeg. Daarnaast begon de fietsensponsor een rechtszaak tegen het meisje, omdat hun naam in het geding was gekomen door het incident en werd als klap op de vuurpijl haar voor mij  zeer emotionele interview weggezet als een toneelstuk eerste klas.

Op basis waarvan vonden al deze gebeurtenissen plaats? Op basis waarvan werden al deze zeer stellige uitspraken gedaan? Op basis waarvan werden deze beslissingen met verregaande gevolgen voor deze ene persoon genomen? Dit gebeurde naar mijn mening op basis van geruchten, zonder dat er nog één degelijk onderzoek aan te pas aan was gekomen.

Vanuit mijn wetenschappelijke opleiding heb ik altijd geleerd dat je nooit zomaar iets kunt zeggen. Alles wortelt in een bepaald kader. Een kader van eerder gedaan onderzoek, eerder geponeerde stellingen en eerder getrokken conclusies. Voordat je überhaupt ergens over kan oordelen, moet je het onderzoeken. Vaak worden veronderstellingen die je hebt namelijk maar deels bevestigt door het onderzoek en moet je uitspraken achteraf nuanceren.

Het probleem hier is echter dat de Belgische Bondscoach zichzelf niet kan nuanceren. Zijn beslissing is genomen, het meisje is weggestuurd en zij zal altijd een bepaalde blaam van valsspeler over zich houden.

Wat ik probeer te zeggen is dat je het vals spelen wel moet bestrijden, maar dat in dit streven het doel de sport te verschonen niet voorbijgeschoten moet worden. We moeten niet koste wat kost als kippen zonder kop reageren en oordelen ten aanzien van een incident als deze. De sport kan alleen schoon worden en ontzien worden van valsspelerij als je dit op een duurzame manier tracht te bereiken.

De Schoonheid van de sport wordt enerzijds namelijk bewerkstelligd door de renners die zich onthouden van allerlei hulpmiddelen, maar anderzijds is er ook een taak voor de buitenwereld. Zij moeten fair en gedegen oordelen over hetgeen er gebeurt in de wielerwereld. Doet men dit niet dan vervuilen zij de sport zelf misschien wel net zoveel als de wielrenners die zich laten verleiden door bepaalde hulpmiddelen.

Zo, nu heb ik het toch gedaan. Ik heb een mening gegeven. Ik voel echter al direct weer tegenargumenten, weerleggingen en vragen opborrelen bij mensen die dit stuk nu aan het lezen zijn. Wat is deze duurzame manier dan Kai? Hoe voorkomen we dan dat dit meisje geslachtofferd wordt? We kunnen toch niet niks doen Kai? Hoe had er dan gehandeld moeten worden?

Ik ben eerlijk. Ik heb niet op al deze vragen hét antwoord. Ik heb wel ideeën en daarover wil ik graag een keer met u en anderen praten, maar de oplossing heb ik niet direct in pacht. Het lijkt me echter wel beter als we blijven nadenken bij wat we zeggen. We misschien eerst even de situatie in ons opnemen en onszelf onthouden van commentaar en stellige uitspraken alvorens we ons de eerste woorden laten ontvallen. Laten we eerst even nadenken en dan pas spreken. Op die manier is er een grotere kans op een vruchtbaar gesprek waar mogelijk oplossingen of initiatieven uit zullen rollen. Aan de hand van de nu geuite oordelen, komen er namelijk geen oplossingen en vallen er enkel individuele slachtoffers.

Een bekende filosoof zei ooit: “Praten zonder denken is als schieten zonder te richten.” Het lijkt er nu op dat het Belgische meisje misschien wel is geraakt door een kogel die helemaal niet voor haar bedoeld was…